#304 "Początek końca? Rozmowy o lodzie i zmianie klimatu" - Julita Mańczak i dr Jakub Małecki

Może zastanawiacie się czasami, o co tyle szumu z tym klimatem. Gazy cieplarniane, topienie lodowców, wzrost średniej temperatury - brzmi jak kilka wyświechtanych frazesów, bo słyszymy je nieustannie i odmieniamy przez wszystkie przypadki. Ale czy naprawdę wiemy, co oznaczają? Czy rzeczywiście mamy świadomość, jakie konsekwencje niesie globalne ocieplenie nie tylko dla Ziemi, ale też dla każdego z nas?

Kiedy w 1784 roku James Watt opatentował zmodyfikowaną wersję maszyny parowej, dając tym samym początek rewolucji przemysłowej, nikt nie przypuszczał, że stanie się to również początkiem powodowanych przez człowieka zmian klimatycznych. Od tamtego czasu emisja dwutlenku węgla do atmosfery zwiększyła się wielokrotnie i wciąż rośnie. Już aktualny wzrost średniej globalnej temperatury o mniej więcej 1°C przynosi namacalne skutki: pożary lasów na Syberii, podnoszący się poziom wód w morzach i oceanach oraz częste fale upałów w Europie. Skutkiem globalnego ocieplenia jest również topnienie i cofanie się lodowców. Co jakiś czas możemy przeczytać i zobaczyć zdjęcia, na których ogromne lodowe fragmenty odrywają się i wpadają do oceanu. Dlaczego zjawisko topnienia lodowców jest tak istotne? Jakie znaczenie dla klimatu naszej planety mają te lodowe obszary?

W książce "Początek końca? Rozmowy o lodzie i zmianie klimatu" Julita Mańczak, publicystka i redaktor naczelna magazynu "TUU", rozmawia podczas wspólnej wyprawy za koło podbiegunowe z doktorem Jakubem Małeckim, glacjologiem pracującym na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, m.in. o złożoności lodowcowego świata. Autorzy zabierają nas na Spitsbergen - największą wyspę Norwegii położoną w archipelagu Svalbard na Morzu Arktycznym, na której naukowcy badają życie, zachowanie i stan zdrowia lodowych gigantów. Do rozmowy autorzy zaprosili też gości - Aleksandrę Kardaś, fizyczkę atmosfery, Piotra Pustelnika, himalaistę oraz zdobywcę Korony Himalajów i Karakorum, doktor Julię Brigham-Grette, przewodniczącą Komitetu Badań Polarnych USA oraz profesora Jona Ove Hagena, eksperta w dziedzinie lodowców na Svalbardzie. W rezultacie powstał fascynujący reportaż nie tylko na temat lodu, lodowców, wody i zmian klimatu, ale też przyszłości naszej planety. Ta publikacja odpowiada na najbardziej zaciekłe pytania i pozwala lepiej zrozumieć świat, w którym żyjemy.

Jak wygląda codzienność na arktycznym pustkowiu? Gdzie znajduje się najbardziej na północ wysunięte miasto? Dlaczego mamy w ogóle przejmować się zmianami klimatu? Jak powstają lodowce? Czy wkrótce możemy zostać odcięci od niektórych szczytów górskich? Co stanie się, gdy globalna temperatura wzrośnie o więcej niż 2 stopnie? Dlaczego to właśnie woda jest synonimem życia? Czy lodowce mogą przestać istnieć?

Książka "Początek końca?" to jedna ze styczniowych nowości wydawniczych, na którą czekałam najbardziej. Wszelkie kwestie dotyczące zmian klimatu są dla mnie nie tylko ważne, ale też fascynujące - możemy dowiedzieć się naprawdę wiele na temat naszej planety. W tej publikacji znajdziemy całą masę ciekawostek oraz interesujących i trafnych spostrzeżeń. Nie przypuszczałam, że o lodzie i lodowcach będę czytać z tak dużym zainteresowaniem. Co ważne, wszystkie te informacje przedstawione są w kontekście zmian klimatu, dzięki czemu zyskujemy nową perspektywę. Sporą zaletą książki jest jej przystępna i lekka forma - stanowi zbiór wywiadów opublikowanych w postaci pytań i odpowiedzi. Przemyślany dobór ekspertów pozwala czytelnikowi poznać różne punkty widzenia i spojrzeć na poruszane kwestie w szerszym, pełniejszym kontekście. "Początek końca?" to udane połączenie wiedzy z wielu dziedzin, m.in. fizyki, biologii, chemii, geografii, glacjologii, historii, a nawet astronomii i podróży. Wszystkie pytania i odpowiedzi są jak małe puzzle, które wspólnie tworzą jeden obrazek. Czuć w nich wyraźnie pasję, wiedzę i doświadczenie rozmówców. Ta książka wspaniale opisuje i wyjaśnia procesy zachodzące na naszej planecie, z uwzględnieniem ich przyczyn i skutków. Dowiemy się m.in., dlaczego kolor lodu jest ważny, jak wykonywane są pomiary, czym różnią się lodowce w Arktyce i w Antarktyce, a nawet dlaczego lodowce śpiewają. Z każdą kolejną przeczytaną stroną uświadamiamy sobie, że lodowce nie są jedynie ogromnymi bryłami zamarzniętej wody uśpionymi gdzieś daleko poza naszym wzrokiem. I to odkrycie zmienia nasz sposób postrzegania ich roli i znaczenia w życiu człowieka i planety. Nagle zaczynamy zdawać sobie sprawę, jak złożonym systemem jest Ziemia - wszystko ma w nim swój przyczynowo-skutkowy porządek. "Początek końca?" to publikacja, która nie tylko dostarcza wiedzy, ale też sprzyja refleksji, podkreślając, że Ziemia jest naszym domem i wspólnym dobrem - musimy o nią dbać dla siebie i przyszłych pokoleń.

"Bo nasza przyszłość zapisana jest w lodzie"

"Początek końca? Rozmowy o lodzie i zmianie klimatu" to wartościowa, ważna i przystępnie napisana książka. Świetnym uzupełnieniem tekstu są fotografie, ryciny, słowniczek pojęć oraz eksperyment myślowy przedstawiający wizję naszej przyszłości ("Co może się stać, jeśli nie spowolnimy ocieplenia klimatu?"). Dużo mówi się teraz o ekologii, zmianach klimatycznych oraz wpływie działalności człowieka na środowisko i naszą planetę. Ale to wciąż zaledwie kropla w morzu. Jeżeli chcecie wiedzieć więcej, poszerzyć horyzonty i zyskać nowy punkt widzenia - sięgnijcie po książkę Julity Mańczak i Jakuba Małeckiego. Ta publikacja nie tylko wiele wyjaśnia, ale też stanowi świetny przykład fascynującej literatury faktu, którą czyta się jednym tchem. Serdecznie polecam.

Za egzemplarz do recenzji dziękuję Wydawnictwu Znak.

Data wydania: 13 stycznia 2020
Wydawnictwo: Znak Literanova
Liczba stron: 304