#436 "Straszliwe młode damy i inne osobliwe historie" - Kelly Barnhill (przekład Katarzyna Makaruk) /przedpremierowo/

W tej niezwykłej książce dzieją się przedziwne rzeczy. W kościelnych ławach siedzą niedźwiedzie, szopy i jastrzębie, piękna wdowa spaceruje pod rękę z bagiennym potworem, pewną artystkę wypełnia światło - coraz bardziej i bardziej, "słowa zmieniają się w ptaki, ptaki w dzieci, a dzieci w gwiazdy". Czy wyobraźnia ma granice? Kelly Barnhill, amerykańska autorka literatury dziecięcej i młodzieżowej ("Syn wiedźmy", "Dziewczynka, która wypiła księżyc") po raz kolejny oczarowuje talentem i literacką fantazją, tym razem za sprawą bestsellerowego zbioru opowiadań przeznaczonego dla dorosłych czytelników. "Straszliwe młode damy i inne osobliwe historie" to dziewięć surrealistycznych, baśniowych opowieści łączących w sobie elementy gotyckie i liryczne, pełne magicznego realizmu, osobliwego uroku i uniwersalnego, ponadczasowego przekazu.

"Kogo pokocha elegancka i piękna, świeżo owdowiała pani Sorensen, którą lubieżnymi spojrzeniami pożerają wszyscy mężczyźni, włącznie z wielebnym Laurencem? Dlaczego Angela choć tak bliska, jest Johnowi tak odległa? Co było przyczyną przedwczesnej śmierci czarownicy Ronii Drake? I jaką tajemnicę skrywa córka śmieciarza?"

Kelly Barnhill już od pierwszych stron zadziwiła mnie swoim literackim talentem, wyobraźnią, sugestywnością pióra i przepiękną, poetycką prozą. Autorka z płynnością łączy baśniowość, magiczny realizm, elementy gotyckie, mroczne i nadprzyrodzone. W rezultacie powstają niezwykle oryginalne teksty - bliskie i odległe, balansujące między tym, co dobrze znane, a tym, co nietypowe i zaskakujące. Lubię sposób, w jaki Barnhill wykorzystuje symbolikę, łącząc ją np. ze zjawiskami przyrodniczymi, roślinami i zwierzętami. Karty stron zapełniają czerwone kwiaty, świetliste motyle, mówiące pasikoniki, spadające gwiazdy i przelatujące komety. Barnhill pisze naprawdę przepięknie (co prawda nie znam wersji oryginalnej, ale przypuszczam, że słowa uznania należą się również Katarzynie Makaruk, autorce polskiego przekładu). I co ważne, w gąszczu lirycznej prozy i podszeptów wyobraźni, znalazła równowagę.

"Bo potrzebuję twoich oczu, żeby zobaczyć odbicie gwiazd, które kocham, w oczach, które kocham"

Siłą tego zbioru opowiadań jest nie tylko piękna proza, ale też oryginalna literacka rzeczywistość i korowód nietuzinkowych postaci - przepełnionych magią, ale jednocześnie uderzająco ludzkich. Kelly Barnhill opowiada o dziewczynkach i kobietach, które wymykają się ze sztywnych ram. To uzdrowicielki, czarownice, żony, wdowy, matki i macochy, stare panny, prostytutki, sprawiedliwe złodziejki, artystki i piratki. Widać wyraźnie, że autorka jest przenikliwą obserwatorką świata i ludzkich zachowań. W książce porusza kwestie miłości (przeróżne jej odcienie), nadziei, szczęścia, przebaczenia i straty, a także zazdrości, chciwości, nienawiści i żądzy władzy. Opowiada o wolności, marzeniach i ludzkich więziach. Zabiera czytelników w podróż do zapomnianej przeszłości i kreśli wizję dystopijnej przyszłości. Niektóre opowiadania przywodzą na myśl sen (albo koszmar), inne boleśnie przypominają rzeczywistość. Są takie, które głęboko poruszają i takie, które pozostawiają na języku słodko-gorzki posmak. Nie wszystkie zachwyciły mnie równie mocno - książka "Straszliwe młode damy i inne osobliwe historie" przypomina sinusoidę, co akurat bywa typowe dla antologii. Cztery opowiadania szczególnie pokochałam (a jedno z nich przeczytałam nawet kilkakrotnie) - "Otwórz drzwi, a wleje się światło" (przepięknie liryczna, romantyczna i tragiczna historia pewnego małżeństwa), "Ostatni wiersz zmarłego chłopaka", "Elegia dla Gabrielle, patronki uzdrowicieli, dziwek nierządnych i szlachetnych złodziei" oraz "Magiczne dziecko" czyli nowela nagrodzona World Fantasy Award.

"Straszliwe młode damy i inne osobliwe historie" to niezwykle oryginalny zbiór opowiadań i kawałek przepięknej prozy - popis literackiej wyobraźni i talentu. Kelly Barnhill stworzyła historie przepełnione magią, mrokiem i surrealizmem - o sile miłości, marzeń i nadziei, o ludzkich słabościach, narodzinach i śmierci. O podążaniu za głosem serca, trudnych decyzjach oraz zderzeniu dobra ze złem i prawdy z kłamstwem. Dla mnie - bardzo ciekawe literackie doświadczenie. Z przyjemnością poznam pozostałe książki autorki. 

* Współpraca barterowa z Wydawnictwem Literackiemu.

Tytuł oryginalny: Dreadful Young Ladies and Other Stories
Przekład: Katarzyna Makaruk
Wydawnictwo: Literackie
Data wydania: 9 lutego 2022
Liczba stron: 288
Moja ocena: 5/6