10 maja 1933 roku Berlin zapłonął. Studenci, ubrani w mundury hitlerowskich oddziałów szturmowych SA, przemaszerowali z pochodniami na Opernplatz przy Unter den Linden, gdzie przy dźwiękach muzyki marszowej i ludowej, wśród faszystowskich okrzyków, spalili na stosie około 25 tysięcy książek uznawanych za antyniemieckie (ogień pochłonął m.in. publikacje Einsteina, Freuda, Manna, Marksa i Remarque'a). "Spektakl" oglądało 40 tysięcy osób. Uczestniczył w nim również minister propagandy Joseph Goebbels, który twierdził, że z popiołu spalonych książek, tak jak Feniks, powstanie nowa Rzesza. Biorąc pod uwagę późniejsze wydarzenia, słowa Heinricha Heinego, niemieckiego poety okresu romantyzmu ("Tam, gdzie pali się książki, w końcu będzie się palić ludzi") okazały się przerażająco prorocze. Ale gdy jedni niszczyli książki i próbowali przejąć kontrolę nad słowem, inni, często z narażeniem życia, starali się ocalić literaturę, a tym samym wolność, niezależność i człowieczeństwo w najmroczniejszych czasach. Brianna Labuskes zainspirowana prawdziwą historią bibliotekarzy, autorów i wydawców (m.in. amerykańskim programem ASE w ramach którego wysyłano miliony książek żołnierzom walczącym w drugiej wojnie światowej) stworzyła opowieść o kobiecej sile, mocy literatury, przyjaźni i trudnych wyborach. W "Strażniczce spalonych książek" splata ze sobą losy trzech kobiet: Althei, amerykańskiej pisarki, która przybywa do Berlina w ramach wymiany kulturowej i trafia w sam środek faszystowskiej gorączki ogarniającej kraj; Hannah, młodej Żydówki, która ucieka z Niemiec do Paryża i dołącza do ruchu oporu; Vivian, wojennej wdowy, która w Nowym Jorku walczy o utrzymanie programu ASE i próbuje uleczyć swoje złamane serce.
"Miłość, przyjaźń, humor i okręty na morzu nocą – w książce zawiera się całe niebo i ziemia"
Książka Labuskes to trzy przeplatające się linie czasowe – literacka podróż do Berlina lat 30. XX wieku (okres przejęcia władzy przez Hitlera) oraz Paryża i Nowego Jorku lat drugiej wojny światowej. "Strażniczka spalonych książek" ma wszystko to, co tak bardzo lubię w historical fiction – interesujące historyczne tło (czuć wyraźnie ducha minionych, burzliwych czasów), ciekawe motywy (działalność ruchu oporu, berlińskie kabarety, kolaboracja, wojenne losy książek i bibliotek), trzymającą w napięciu fabułę oraz subtelny wątek romantyczny (tym razem z queerową reprezentacją). Zachwyciła mnie płynność, z jaką Labuskes splata ze sobą trzy, początkowo odrębne wątki – losy kobiet powoli łączą się w jedną poruszającą opowieść z zaskakującym (i wzruszającym) zakończeniem. Dużą zaletą powieści są błyskotliwe dialogi – ich czytanie sprawiło mi ogromną przyjemność (szczególnie tych dotyczących wojny, miłości, ideałów i książek – gratka dla miłośników literatury) – zaznaczyłam wiele pięknych, mądrych i refleksyjnych fragmentów. Na uwagę zasługują też wielowymiarowe kobiece portrety – Labuskes przedstawia skomplikowane losy zwykłych kobiet, które znalazły się w samym środku dramatycznych wydarzeń. Ich odwaga, determinacja, gotowość do walki w obronie wyznawanych wartości, miłość do literatury, ale też wątpliwości i wewnętrzne dylematy czynią z nich postaci wiarygodne i bliskie – historie Vivian, Hannah i Althei dostarczyły mi wielu przeróżnych emocji. Pokochałam kobiecą odsłonę powieści.
"Nawet w najmroczniejszych czasach, w najgłębszym żalu, w największym wycieńczeniu ludzkość potrafiła stworzyć takie chwile, z których płynęła nadzieja i które inspirowały do tego, by zrobić jeszcze ten jeden krok. A potem następny"
"Strażniczka spalonych książek" to fascynująca powieść z historią w tle, idealna dla fanów twórczości Kristin Harmel, Kate Quinn i Kristy Cambron. O mocy słowa pisanego – literaturze, która jest w stanie jednoczyć i która staje się promykiem nadziei w najmroczniejszych czasach. O miłości, przyjaźni, kobiecej wytrwałości, stracie, dramatycznych wyborach i drugich szansach. O walce dobra ze złem, człowieczeństwie i znaczeniu wolności. Przeczytałam z przyjemnością i polecam. Trafia na listę moich ulubieńców historical fiction.
* Współpraca barterowa z Wydawnictwem Mando
Tytuł oryginalny: The Librarian of Burned Books
Przekład: Anna Pliś
Data wydania: 25 października 2023
Wydawnictwo: Mando
Oprawa: miękka
Liczba stron: 416
Moja ocena: 5/6
Posty
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz